Kendini Sabote Etmek: Kazananı Olmayan Bir Savaş

Kendini Sabote Etmek: Kazananı Olmayan Bir Savaş
Kendini sabote etme, bireyin sahip olduğu bilgi, beceri ve imkanlara rağmen kendi yoluna bilinçli ya da bilinçsiz şekilde engel koymasıdır. Bu davranış, kişinin potansiyelini gerçekleştirmesini engellerken; hedeflerine ulaşmasını, başarı duygusunu tatmasını ve kendine olan güvenini zedeler. Peki ama neden bir insan, kendi gelişimini baltalayacak davranışlarda bulunur?

Kendini Saboteye Giden Yol: Belirsizlik, Endişe ve Yetersizlik Hissi
Hayatımızın bir döneminde hepimiz, “ya başarısız olursam”, “ya yeterince iyi değilsem” gibi düşüncelerle yüzleşmişizdir. Sahip olduğumuz bilgi ve becerilere rağmen içimizdeki yetersizlik hissi ve belirsizlik endişesi, performansımızı doğrudan etkiler. Bu durum, kişinin potansiyelini tam anlamıyla kullanamamasına neden olabilir.

Böyle bir durumda, kişi kimi zaman farkında olmadan şu yollarla kendini sabote eder:
- Görevleri sürekli ertelemek
- Önünde somut bir engel yokken pes etmek
- Olumsuz düşünceler nedeniyle sürece devam edememek
- Başladığı işleri tamamlamadan bırakmak

Bu davranışlar çoğu zaman mantıklı gerekçelere dayanmaz; ancak kişi, kötü sonuçların ihtimalini bile yaşamak istemediğinden, “hiçbir şey yapmamayı” daha güvenli bulur. Ne yazık ki bu “güvenli alan”, uzun vadede başarısızlık, pişmanlık ve özsaygı kaybı gibi olumsuz sonuçlar doğurur.

Kendini Sabotajın Belirtileri Nelerdir?
Eğer aşağıdaki durumlar size tanıdık geliyorsa, siz de farkında olmadan kendinizi sabote ediyor olabilirsiniz:

• -Belirli görevleri “önemsiz” bahanesiyle sürekli ertelemek
  -Başarılı olma ihtimaline rağmen bir hedefe başlamamak
  -“Zaten yapamam” gibi inançlarla harekete geçmemek
  -Hatalardan veya eleştirilerden kaçınmak için hiç risk almamak

Bu davranış kalıpları, kişinin başarısını sınırlayan ve zamanla kronikleşebilen içsel engellerdir.

Kendini Sabotajdan Kurtulmak Mümkün mü?
Evet, kendini sabote etmekten kurtulmak mümkündür. Bunun için ilk adım farkındalık kazanmaktır. Kendinize şu soruları sorarak başlayabilirsiniz:

• - Şu an bu işi neden erteliyorum?
  - Vazgeçmeme sebep olan duygu ne?
  - Bu düşünceler bana nereden geliyor?
  - Gerçekten geçerli bir nedenim var mı?

Bu sorular, sizi otomatikleşmiş davranış kalıplarınızın farkına vardırır. Böylece içsel engelleri tanımaya, ardından da dönüştürmeye başlarsınız.

Kendini sabote etmeyi bırakmak; öz şefkat geliştirmek, mükemmeliyetçiliği sorgulamak ve küçük adımlarla ilerlemeye cesaret etmekle mümkündür. Unutmayın, her başarının ardında “başlamak” vardır.

Sonuç olarak, kendini sabote etmek; kişinin potansiyeline ulaşmasının önündeki görünmez ama güçlü bir engeldir. Ancak farkındalıkla, bu engeller aşılabilir ve kişi kendi hayatının kontrolünü yeniden eline alabilir.

Sevgiler,
Psikolog Aleyna Temirkaynak